Yardım nafakasına 'vicdan' ayarı, hangi durumlarda ödenecek?

Isparta'da açılan ve kısa sürede hem hukuk çevrelerinde hem de psikoloji camiasında geniş yankı uyandıran dava, tartışmaları da beraberinde getirdi. Henüz 4 ve 8 yaşlarındayken babaları tarafından terk edilen F.S. ve Ş.S. kardeşler, yıllar boyunca Çocuk Esirgeme Kurumu'nda büyüdü. Zorlu yaşam koşullarına rağmen eğitimlerini tamamlayarak meslek sahibi oldular. Ancak yıllar sonra, onları terk eden baba Mustafa S., hayatın başka bir köşesinde kimsesiz ve yoksul bir durumda kaldı. Geliri olmayan Mustafa S., Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından bir huzurevine yerleştirildi. Ancak huzurevinde kalmanın aylık 9 bin 230 TL'lik maliyetini karşılayacak durumu olmayan Mustafa S. için Bakanlık harekete geçti. Yasal düzenlemeye dayanarak, yardım nafakası davası açtı ve bu masrafın kızları tarafından ödenmesini talep etti. 

"KAĞIT ÜZERİNDE BABA"

Ancak kardeşler, bu karara sert tepki gösterdi. Babalarının sadece kağıt üzerinde "baba" olduğunu, hayatlarında hiçbir zaman varlık göstermediğini ve yıllar boyunca bir kez bile kendilerini aramadığını dile getiren F.S. ve Ş.S., kararın hukuka aykırı olduğu görüşünde. İki kardeş, kararı üst mahkemeye taşıyacaklarını açıkladı. Yaşanan gelişmeler ise "Kardeşler gerçekten yardım nafakası ödemek zorunda mı? Ödememeleri halinde karşılaşacakları hukuki yaptırımlar neler olabilir? Bu kararın psikolojik boyutları nasıl değerlendirilmeli?" sorularına yol açtı. Uzmanlar hem hukuki hem de psikolojik açıdan bu çarpıcı davayı Haber Global Web Özel için değerlendirdi.

Yardım nafakasına 'vicdan' ayarı, hangi durumlarda ödenecek? - Resim : 1
Mevcut yasaya göre, yoksulluğa düşen bir kişinin bakım masrafları, üstsoyu ve altsoyu ile kan bağı bulunan mirasçılardan talep edilebiliyor. Nafaka yükümlülüğünde ise mirasçılıktaki sıralama esas alınıyor. 

SEVGİDEN YOKSUNLARDI

Aile Danışmanı ve Psikolog Özge Öztaşçı, kardeşlerin çocukluklarını sevgi, güven ve aidiyet duygularından yoksun bir şekilde geçirdiklerini belirterek, "Gelişimlerinin en kritik döneminde yaşadıkları bu travmatik terk edilme, onların bağlanma stillerini, benlik algılarını ve insanlara duydukları güveni derinden etkilemiş olabilir. Yetiştirme yurdunda büyüyen kız kardeşler, ebeveyn sevgisinden ve desteğinden mahrum kalmanın yarattığı duygusal boşluğu kendi başlarına doldurmak zorunda kalmışlardır" ifadelerini kullandı.

PSİKOLOJİK ADALETSİZLİK

"Yıllar sonra, kendilerini terk eden babalarının bakım masraflarını üstlenmeye zorlanmaları, geçmiş travmalarının yeniden tetiklenmesine yol açmıştır" diyen Öztaşçı, "Bu durum, adalet ve vicdan duygularıyla çatışan, yoğun öfke, hayal kırıklığı ve çaresizlik gibi duygulara neden olabilir. Kız kardeşlerin 'babalık sadece kâğıt üzerinde olmuyor' ifadesi, yaşadıkları duygusal ihmalin ve bu ihmalin bıraktığı derin yaraların açık bir göstergesidir. Bu dava, sadece hukuki değil, aynı zamanda psikolojik bir adaletsizlik duygusunu da beraberinde getirmiştir" diyerek değerlendirmesini noktaladı. 

Yardım nafakasına 'vicdan' ayarı, hangi durumlarda ödenecek? - Resim : 2
Yardım nafakasının alındığı durumları da uzmanlar anlattı.

İTİRAZ YOLU AÇIK 

Avukat Gizem Gonce, Medeni Kanun'un 364. maddesinde yoksulluğa düşecek üst ve alt soy için nafaka verme yükümlülüğü olduğunu belirterek, kararın itiraza açık olduğuna dikkat çekti. Gönce, olaya dair değerlendirmelerini şöyle sürdürdü: "Kardeşler, babalarının babalık görevini yerine getirmediğini ya da maddi güçlerinin yetersiz olduğunu detaylıca izah ederlerse mahkeme bu durumu da ayrıca değerlendirecektir. Nafakada karşı tarafın da ödeyecek maddi gücü olup olmadığı inceleniyor. Doğrusu, çocuklarından istenmesi adil değil ailede maddi durumu iyi olan başka kişilerden de istenebilir."

İCRALIK OLABİLİRLER

Kardeşlerin ödememesi durumunda ise icralık olma tehlikeleri de var. Gonce, davanın açıldığı tarihteki miktar üzerinden faizi ile birlikte icra takibi yapılacağını belirterek, "Bunun durdurulması için İstinaf Mahkemesi'nin ivedilikle dosyayı incelemesi ya  da icra takibinin durdurulması kararı alınması şart" şeklinde konuştu. Kardeşlerin ödememesi durumunda bakanlığın haciz kararı alma hakkı da bulunuyor.

[email protected]

Kaynak: Web Özel