• 13.04.2025 06:37

• Giriş: 13.04.2025 06:37
• Güncelleme: 13.04.2025 06:39

Kurye Hakları Derneği, geçen yıl İzmir’in Yamanlar ve Menderes bölgelerinde çıkan orman yangınlarına müdahale sürecinde motosikletli kuryelerin üstlendiği rollere dair kapsamlı bir saha araştırması raporu yayımladı. Afet anında gönüllü olarak sahada bulunan motokuryelerin, lojistik destekten malzeme taşımaya kadar uzanan geniş bir yelpazede üstlendikleri görevleri detaylarıyla ortaya koyuyor.

Raporda yer alan bulgulara göre motokuryeler, afet bölgelerine ilk müdahale eden gruplar arasında yer alıyor. Mesleğin sağladığı esnek çalışma koşulları ve hızlı hareket etmeyi avantaja çeviren kuryeler, yangının ilk saatlerinden itibaren bölgeye organize olarak intikal edebildi.

İzmir’deki yangınlar sırasında şirketlerden bağımsız bir şekilde kurdukları bölgesel WhatsApp grupları üzerinden haberleşen kuryeler, yangın bölgesindeki durum hakkında anlık bilgi paylaşımında bulunarak ihtiyaçların koordineli bir şekilde giderilmesine katkı sağladı.

Raporda kuryelerin kamu görevlileriyle olan ilişkileri de detaylı bir şekilde yer alıyor. Kuryelerin zaman zaman iletişim sorunu yaşadığı belirtilirken, dayanışma örnekleriyle sorunların çözüldüğü ve kuryelerin en çok itfaiye ile çalıştığı vurgulanıyor.

TRAVMALAR ETKİLİ

Raporda, motokuryelerin ihtiyaç duyulan gıda, su ve tıbbi malzeme taşımacılığı gibi işlevleri de detaylandırılıyor. Kuryelerin, yangın bölgesinde, itfaiye ekiplerinin ihtiyaç duyduğu erzakları ve sağlık ekipmanlarını ulaştırarak, yangının söndürülmesinde dolaylı yoldan katkılar sağladığı belirtiliyor. Ancak raporda kuryelerin bu girişimlerin sürdürülebilir olmadığı da vurgulanıyor. Kuryelerin hiçbir resmi eğitim almadığı, ekipman eksikliği çekerken yaşadıkları sağlık risklerinin ve psikolojik travmaların uzun vadeli etkilerinin söz konusu olduğu belirtiliyor.

Kurye Hakları Derneği Başkanı Mesut Çeki, hem 6 Şubat depremlerinde hem de İzmir’de yaşanan yangınlarda motokuryelerin kendi aralarında iletişim kurarak alanlara gönüllü bir şekilde gittiğine dikkat çekti. Çeki, “Hazırladığımız bu rapor ve önerileri kuryeler aracılığıyla kurumlara ilettik ancak yerel yönetimler ve AFAD sembolik adımlar ile takdir etmenin dışında bizimle çok fazla çalışma yürütmedi” dedi.

HEPİMİZ GÖNÜLLÜYÜZ

Kuryelerin herhangi bir afet ve olağanüstü durum karşısında izlemekle yetinmediğine vurgu yapan Çeki, “Olağanüstü durumlar bizim için riskli değil, bizim hayatımız zaten tehlike. Motosiklet maalesef hala Türkiye’de birçok tehlikeyi göğüslemek zorunda. Kuryelerin sahada çok fazla dayanışma deneyimi var. Dayanışma deneyimlerimize rağmen bu süreçlerde afet eğitimimiz olmadığını fark ettik. Aktif yurttaşlık bilincinin ve becerisinin afet eğitimiyle tamamlanması gerektiğini düşünüyoruz. Afet bölgelerinde imkânların ve enerjinin israf edilmemesi sağlanabilsin. Biz resmi kurumlardan eğitim almak için hepimiz gönüllüyüz” diye konuştu. Çeki, şunları dile getirdi: “Bu kişilerin neredeyse tamamı kendi mesailerinde çalışmayarak, günlük yevmiyelerini kazanmamayı göze alarak afet bölgelerine gittiler. Firmaların kuryelere herhangi bir katkısı olmadı. Burada patronların üzerine düşen görevler var. Platform şirketlerin afet acil durum protokolleri olmalı ve olağanüstü durumlarda bu protokol devreye girmeli.”

***

KURYELİK ‘TEHLİKELİ MESLEKLER’ SINIFINA ALINDI

Ölümlü trafik kazaları ve olumsuz çalışma koşulları nedeniyle tartışmalara neden olan moto kuryeler hakkında sevindiren bir karara imza atıldı. Kurye Hakları Derneği, motokuryeliğin “az tehlikeli” sınıftan çıkarılıp “tehlikeli meslekler" sınıfına alındığını duyurdu. Karar henüz Resmi Gazete’de yayımlanmadı. Kurye Hakları Derneği Başkanı Mesut Çeki şunları söyledi: “Her yıl onlarca meslektaşımızın çalışırken hayatını kaybettiği, yüzlercesinin yaralandığı moto kuryelik mesleğinin ‘Tehlikeli Meslekler Sınıfı’na alınması çok önemli bir adımdır. İşçi sağlığı ve iş güvenliği tedbirlerinin daha ileri seviyede uygulanması ve motokuryeliğin ‘Çok Tehlikeli Meslekler Sınıfı’na alınması için mücadele etmeye devam edeceğiz.”