Doktor Temelli: Ulusal yangın veri sisteminin kurulması gerektiğini düşünüyoruz

Aliekber METE/ ANKARA, (DHA)- TBMM ‘Kartalkaya'da Bir Otelde Meydana Gelen Yangını Araştırma Komisyonu'nda sunum yapan Dr. Uğur Temelli, "Her kurum kendi çabasıyla bir veri, bir istatistik oluşturmaya çalışıyor ama bu standart hale getirilmediği için bununla ilgili bir ulusal yangın veri sisteminin kurulması gerektiğini düşünüyoruz" dedi.

TBMM ‘Kartalkaya'da Bir Otelde Meydana Gelen Yangını Araştırma Komisyonu’, AK Parti Gaziantep Milletvekili Derya Bakbak başkanlığında toplandı. Bakbak'ın komisyon toplantısını açmasının ardından İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Ali Serdar Gültek, komisyon üyelerine sunum yaptı. Gültek, yangının çok boyutlu ve kompleksi bir işlem olduğunu belirterek, "Yangına karşı bütünleşik bir yaklaşım gerekiyor. Biz 2004'ten beri sanayide çeşitli alanlarda destek veriyoruz, çalışmalar yapıyoruz ve mühendisler veya yöneticiler bir hizmet alıyorlar. Mesela ben algılama sistemlerinin bakımı hizmetini alıyorum ama bakım firması geliyor, ne yapıyor? Bu sistem nasıl çalışıyor veya söndürme sisteminin pompalarının kontrolünü yaptırıyoruz ama bu iş niye oluyor, nasıl oluyor, bunu öğrenmek amacıyla hareket ediyor. Bir yandan da mesela belediyenin, itfaiyenin ruhsat dairelerinde kişiler tahliyeyle ilgili mimari bileşenlere odaklanıyor, eğitimlerimizde bunu da gördük. Hani, 'Söndürme ve algılamayla bu işin nasıl birlikte hareket ettiğini anladık' diyorlar. Dolayısıyla, bu bütünleşik eğitimi vermek için Yangından Koruma Yönetmeliği'nin 130'uncu maddesinde, 'Yangın güvenliği sorumlusu' diye bir ifade var. Burada, işletmelerde, kurumlarda bir kişinin bu sistemleri takip etmesi ve yönetmelik de oldukça kapsamlı ve korunma teknolojisiyle ilgili çok fazla sistemi içeriyor ve 'Bunların hepsini takip edecek bilgi ve beceriye sahip olsun' diye yönetmelik söylüyor. Dolayısıyla bu ihtiyacı kapatmak üzere 2012 yılından beri bizim üniversite sürekli eğitim merkezinde, Türkiye'de emsali yok. 50 saatlik, piyasadaki çalışan profesyonellere, ara yöneticilere yönelik bir eğitim programını da yangın güvenlik uzmanlığı sertifika eğitimi olarak veriyoruz" ifadelerini kullandı.

'STANDART VERİYE İHTİYACIMIZ VAR'

Ardından sunumu devralan Dr. Uğur Temelli ise Türkiye'nin yangınla ilgili eksiklikleri olduğunu kaydederek, "Öncelikle bizim bu süreci yönetebilmemiz için bir standart veriye ihtiyacımız var. Standart veri nedir? Her kuruluş farklı istatistik tutuyor; İstanbul itfaiyesi farklı bir istatistik tutuyor, İzmir itfaiyesi farklı istatistik tutuyor, Kütahya itfaiyesi belki tutmuyor, bilmiyorum ama hepsinin bildikleri veya organize ettikleri şeyler var. Organize sanayi bölgelerinin bildikleri doğrultuda bir veri toplama, istatistik hazırlama detayları var. AFAD'ın kullandığı ayrı bir istatistik sistemi var. Orman Genel Müdürlüğünün kullandığı farklı bir istatistik metodu var amma velakin dünyada bunun benzer örnekleri olmasına rağmen bu verileri toplayıp etrafındaki etkisinin ne olduğunu belli edecek bir sistematik ülkemizde ne yazık ki yok. Yani olaya şöyle bakabilirsiniz: Bir fabrika yandığı zaman o fabrikanın yanması sadece oradaki malın yanması anlamına gelmiyor; o fabrikada çalışan insanların işsiz kalması anlamına geliyor, o malzemelerin üretildiği tedarik zincirinin değişmesi, terminlerin değişmesi, üretim bantlarının sarkması gibi süreçlere de sebebiyet veriliyor. Yani olası yangının bir ulusal veri sisteminde standart bir performansla yapılması ve bunun standart bir şekilde verilerinin paylaşılması gerekiyor" diye konuştu.

'YANGIN KORUNMA YÖNETMELİĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ GEREKİYOR'

Türkiye'nin Dünya Sigorta Örgütleri içerisinde yer almadığını vurgulayan Temelli, "Biz bu listede yokuz çünkü bizim o standarda uygun bir verimiz yok. Herkes kendi çabasıyla bir veri, bir istatistik oluşturmaya çalışıyor ama bu standart hale getirilmediği için bununla ilgili bir ulusal yangın veri sisteminin kurulması gerektiğini düşünüyoruz. Ayrıca yangından korunma yönetmeliğinin geliştirilmesi gerekiyor. Öncelikli olarak iş yerlerinde yangın riskinin değerlendirilmesi, yönetmeliğinin hazırlanıp iş yerleri ile konutları birbirinden ayırmamız gerekiyor çünkü iş yerlerinde spesifik farklılıkların, sorumluların olması gerektiğini de söylememiz gerekiyor. Yangın yönetmeliğimizde 'Yangın güvenlik sorumlusu' tanımı var ama bu yangın güvenlik sorumlusu nedir, hangi sertifikaya sahip olması gerekiyor, neyi bilmesi gerekiyor, neden sorumlu, neden değil; bunlarla ilgili bir detay ne yazık ki yönetmeliğin içerisine yazılmamış. Bunlarla ilgili, yangın güvenlik sorumlusunun sınırlandırılmasının veya yetkilendirilmesinin ne şekilde oluşacağı, hangi yetkinliklere sahip olacağı, neleri bilmesi gerektiğinin, neleri yapması gerektiğinin de bulunması gerektiğini söylememiz gerekiyor. Mesleki Yeterlilik Kurumu ile beraber yangın denetçisinin mesleki yetkinliğinin ne olması gerektiğini de sorgulamamız gerekiyor. Bununla ilgili şu anda dünyada en güncel ve en çok yenilenen NFPA Amerikan Yangın Standartları Enstitüsü var. Biz bunları özetleyerek sistemde göstermeye çalıştık" dedi.

'YANGIN GÜVENLİĞİ KOORDİNASYON MERKEZİ KURULMALI'

Temelli yetkin uzman personel sayısının da artırılması gerektiğini aktararak, şöyle devam etti:

"Bunu nasıl yapabiliriz? Bakanlıklar ile üniversitelerin akademik anlamda bir araya gelmesi ve insanların, yetkin personel yetiştirilmesinin hızlandırılması gerektiğini düşünüyoruz. Bir yangın güvenliği koordinasyon merkezi kurulmasını öneriyoruz. Böyle bir isteğimiz var, böyle bir eksikliğimiz de var. Tabii, bunları kurmak zaman alacak; bizim bu süreçlerde boş durma şansımız yok, yangınlar çıkmaya devam ediyor. Burada tüm özel ve kamu kuruluşlarının sürece hızlı adapte olabilmeleri için üniversitelerden veya bu konuda uzmanlaşmış sivil toplum kuruluşlarımızdan destek alarak kendilerini geliştireceklerini, ilgili şeyleri toparlayabileceklerini düşünüyoruz."

'İTFAİYENİN GÜÇLENDİRİLMESİ GEREKİYOR'

Ardından akademisyenler, milletvekillerinin sorularını yanıtladı. Dr. Ali Serdar Gültek, itfaiyelerin merkezileştirilmesi ile ilgili, "İtfaiyenin yerelde kalması ama güçlendirilmesi gerekiyor, yerelin nasıl yönetileceği ise merkezden belirlenmeli. Eğitim müfredatı, denetim kriterleri, itfaiye yerelde denetim personelini kendi istihdam edecek. Bu kişi hangi akreditasyona, hangi sertifikasyona sahip olacak, bunu nasıl elde edecek; bunlar merkezileştirilsin. Ama bazen duyuyoruz işte, yangın genel müdürlüğü, itfaiye genel müdürlüğü gibi. Siz sordunuz, 'İş güvenliği uzmanı denetlenmiyorsa ne işe yarıyor?' diye, o da ilave bürokrasi ve kadro oluşturmaktan öteye gitmeyebilir. Dolayısıyla, İtfaiye Teşkilleri Yönetmeliği'nin eksikleri olabilir, onlar güçlendirilebilir ama yurt dışında da gelişmiş ülkelerde de itfaiye yerelden yönetiliyor ama eğitim, istihdam ve denetim kriterleri merkezden geliyor" ifadelerini kullandı. (DHA)

FOTOĞRAFLI