Son yıllarda Türkiye’de birçok ürün ve hizmetin fiyatı artarken, en büyük değişim konut piyasasında yaşandı. Yükselen maliyetlerin yanı sıra fırsatçıların da devreye girmesiyle ev sahibi olmak artık birçok kişi için zorlaştı. Bu duruma karşı bir önlem olarak, Bakanlık 1 Ocak’tan itibaren kiralık ilanlarında EİDS sistemini devreye sokmuştu. Aynı düzenleme, 7 Nisan’dan itibaren satılık konut ve iş yerleri için de uygulanmaya başlanacak.
Pandemi süreci, konut ve otomotiv sektörlerinde büyük dalgalanmalara yol açtı. Döviz kurlarındaki yükseliş, faiz oranlarındaki artış ve ardından enflasyonun zirve yapması, piyasalarda dengesizliğe neden oldu. Bu durum, fırsatçılığı da beraberinde getirerek fiyatların öngörülemez hâle gelmesine yol açtı. 2022 yılının başlarından itibaren, aynı binada bulunan benzer konutlar arasında büyük fiyat farkları oluştu. Aynı tablo otomotiv sektöründe de görüldü. Bu gelişmelere karşı hükümet çeşitli önlemler aldı. İlk olarak otomotiv piyasasında stokçular denetlendi ve fahiş fiyat artışlarına müdahale edilerek piyasanın dengelenmesi sağlandı. Ardından konut piyasasına yönelik adımlar atıldı. Kiralık konutlar için yıllık zam oranı yüzde 25 ile sınırlandırıldı, aşırı kâr amacı güdenler tespit edilerek cezai yaptırımlar uygulandı.
Ancak sektörde bir başka önemli sorun daha vardı: sahte ilanlar. Gerek ev sahipleri gerekse emlakçılar, ilan sitelerine yüksek fiyatlı sahte ilanlar ekleyerek piyasadaki konut fiyatlarını yapay şekilde yükseltiyordu. Ev almak veya kiralamak isteyenler, bu şişirilmiş fiyatları gerçek sanarak karar veriyor ve bu durum sektörde büyük bir fiyat balonuna yol açıyordu. Bu soruna karşı denetimler sıkılaştırıldı ve bir dizi önlem hayata geçirildi. İlan siteleri başta olmak üzere, kurallara uymayan kişi ve kurumlara cezai yaptırımlar uygulandı. Son olarak, bakanlık 1 Ocak itibarıyla Emlak İlan Doğrulama Sistemi’ni (EİDS) devreye sokarak, emlak ilanlarının yalnızca mülk sahibinin e-Devlet üzerinden yetkilendirdiği kişiler tarafından verilmesini zorunlu hâle getirdi. Ticaret Bakanlığı ise bu uygulamayı daha da genişleterek, 7 Nisan itibarıyla satılık konut ve iş yeri ilanları için de aynı doğrulama sisteminin geçerli olacağını duyurdu.
Ticaret Bakanlığı, emlak ve otomotiv sektörlerinde adil, rekabetçi ve istikrarlı bir piyasa yapısı oluşturmak, kaliteli hizmet sunumunu sağlamak ve tüketicilerin mağduriyetini önlemek amacıyla ilan platformlarında kimlik ve yetki doğrulama zorunluluğu getirdi. Bu sistem, ilk etapta 1 Ocak itibarıyla kiralık taşınmaz ilanları için devreye alındı. Uygulama sayesinde, kimlik bilgilerini doğrulamayan kişilerin emlak siteleri üzerinden ilan vermesi engellendi. Bakanlık ekipleri, sistemin ilk aşamasında yaptığı denetimlerde kurallara aykırı şekilde ilan yayımladığı belirlenen bir şirkete, iki farklı ilan platformunda toplam 1 milyon 200 bin lira idari para cezası kesti.
Kaynak: Mynet
